Varen op de Wadden is wat anders dan varen op de Kaag of het IJsselmeer. Dat stelt ook andere eisen.
Op zich zijn de Wadden redelijk beschut water. Maar toch zijn er zaken waar je voor je eigen veiligheid rekening mee moet houden.
De afstanden op het Wad zijn groter. Wanneer het tegen zit, dan zal het meer tijd kosten om in een haven te komen. Soms moet je hoe dan ook twee of drie uur door. Je kunt ook niet zomaar elke haven aanlopen. Bij laagwater zijn sommige havens niet bereikbaar.
Wanneer er geen wind staat, dan kun je niet zeilen en dobber je weg op de stroom. Dat geldt ook bij motorpech. Daarom is een goed anker belangrijk.
Voor je eigen veiligeheid: zorg dat je anker steeds klaar is voor gebruik. Als er iets misgaat, dan kun je altijd ankeren. Dan lig je stil en heb je de rust om een oplossing te zoeken.
Het weer kan gaan tegen zitten. Er komt plotseling een heftige bui. Of er komt een stevige zeemist opzetten. Als je dan snel kunt ankeren is dat wel zo prettig.
Een flinke wind kan in de zeegaten en de grote geulen (zoals Texelstroom of Dove Balg) een flinke golfslag veroorzaken. Vooral als het wind-tegen-stroom is.
Op het Wad kan plotseling mist op komen en die mist kan erg dik zijn. Dan wordt navigeren op het zicht opeens een stuk moeilijker, zo niet onmogelijk.
Er is maar één veilige keus: uit te wijken naar een veilig plek om daar te ankeren en te wachten tot de mist voorbij is. Bij minder dan 200 meter zicht is varen voor de meeste pleziervaarders verboden.
Bij mist gelden er extra regels op het Wad.
- zicht: 200-1000 meter: rechts vaarwater varen en een radarreflector
- zicht: minder dan 200m: alleen varen met radar, radardiploma en marifoon
Ook bliksem kan gevaarlijk zijn.
Een uitgebreid artikel hierover
Op de Wadden heb je actuele kaarten nodig. De geulen verlopen, de vaarwateren worden verlegd. Soms sneller dan de papieren kaarten kunnen bijhouden.
Ook plotters en navigatieprogramma's op de PC kunnen soms flink achter lopen.
De WinGPS-producten van Stentec worden goed up-to-date gehouden.
De vrijwilligers van Nautin houden alle wijzigingen bij. De meest actuele posities van de boeien zijn voor Wadvaarders te downloaden bij Nautin
De diepte van de geulen en wantijen vind je niet op de zeekaart. Er staan wel dieptes, maar die zijn indicaties. Op het informatieblad van de 1800-kaarten staat dat je daarvoor de dieptestaat moet raadplegen.
De meeste actuele dieptestaat is de Wadvaarderdieptesstaat
Dezelfde gegevens vind je terug in QuickTide App van Nautin.
Veel jachten beschikken tegenwoordig over AIS en radar.
AIS is een praktisch hulpmiddel, maar heeft zijn beperkingen. Een belangrijk punt is dat de ontvangen positiegegevens van schepen tot wel 10 minuten achter kunnen lopen. Op water als de Waddenzee kan een schip dan allang een bocht hebben genomen of omgekeerd zijn (vissers!).
Daarom is het vertrouwen op AIS alleen niet echt een veilige praktijk. Houd zelf dus goed uitkijk. Jij ziet meer dan de elektronica.
Radar geeft wél een actueel, maar het goed interpreteren van radarbeelden is lastig.
Kortom het zijn mooie hulpmiddelen, maar vertrouw er niet te veel op.